سلامت روان ما آدمها نقش مهمی در کیفیت زندگی ما دارد؛ به عبارتی دیگر وقتی سلامت روان در وضعیت خوبی باشد ازنظر روحی و روانی پایدار هستیم که این امر در بیشتر موارد، سلامتی و خوشبختی ما را تضمین میکند. بااینحال، اختلال روانی مسئلهای است که در هر زمان ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد و بر نحوه احساس و تفکر او تاثیر بگذارد.
هنگامیکه فردی به بیماری روانی دچار میشود اغلب نحوه عمل او اختیاری نیست و تابع مشکلی است که دچار آن است. یکی از نگرانیها در این مورد میزان آسیبی است که ممکن است در اثر این مسئله به خود فرد یا دیگران وارد شود. در همین زمینه فهرستی از خطرناک ترین بیماری های روانی را فراهم کردهایم. افرادی که به این بیماریها مبتلا هستند و همچنین اطرافیان آنها، ممکن است پیامدهایی جدی را درنتیجه این بیماریهای روانی تجربه کنند.
خطرناک ترین بیماری های روانی کدام اند؟!
همانطور که مطرح شد همه بیماریهای روانی عملکرد و زندگی طبیعی فرد را تحت تاثیر قرار میدهند و میتوانند آسیبهای مختلفی برای زندگی او و اطرافیان فرد به وجود آورند. بااینحال، برخی بیماریها علائم شدیدتری دارند و میتوانند عوارض جبرانناپذیر بیشتری به دنبال داشته باشند. به همین دلیل آنها میتوانند جزء خطرناک ترین بیماری های روانی قرار بگیرند. در ادامه با این بیماریها آشنا میشوید.
1. اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder) نوعی بیماری روانی است که باعث تغییرات چشمگیر در خلق، انرژی و توانایی تفکر واضح فرد میشود. افراد مبتلا به این اختلال بالا و پایین شدن خلق (شیدایی و افسردگی) را تجربه میکنند که با فراز و نشیبهای معمولی که اکثر افراد آنها را تجربه میکنند متفاوت است. میانگین سنی شروع این اختلال، حدود 25 سالگی است اما ممکن است در نوجوانان و در موارد معدودی در کودکان نیز مشاهده شود. این بیماری بهطور مساوی مردان و زنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
علائم و شدت این بیماری که یکی از خطرناک ترین بیماری های روانی است میتواند در هر فرد متفاوت باشد. دورههای شدید شیدایی یا افسردگی میتواند شامل علائم روانپریشی مانند توهم یا هذیان باشد. معمولا این علائم روانپریشی نشاندهنده خلق شدید فرد هستند. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که این علائم را دارند معمولا ممکن است بهاشتباه مبتلا به اسکیزوفرنی تشخیص داده شوند. برخی از عوارض جدی اختلال دوقطبی عبارتاند از: خودکشی، قتل و اعتیاد.
2. اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder) یکی از خطرناک ترین بیماریهای روانی جهان است که با مشکلات در تنظیم هیجانات مشخص میشود. این بدان معناست که افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، احساسات را به مدتی طولانی و بهصورت شدید تجربه میکنند و به همین دلیل بازگشت به حالت عادی برای آنها دشوار است. این مسئله میتواند منجر به تکانشگری، خودانگاره ضعیف، روابط متلاطم و واکنشهای شدید هیجانی به عوامل استرسزا شود. در برخی موارد، ممکن است فرد برای مبارزه با احساسات شدید خود، اقدام به خودزنی کند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، تغییرات خلقی گستردهای را تجربه میکنند و احساس بیثباتی و ناامنی شدیدی دارند. آنها در اثر این اختلال عوارضی مثل تغییر یا از دست دادن مکرر شغل، عدم اتمام تحصیلات، مشکلات حقوقی، روابط مشکلدار، صدمه به خود، بیماریهای مقاربتی به دلیل روابط جنسی پرخطر، تصادفات به دلیل رانندگی ناایمن، درگیری با دیگران و اقدام به خودکشی را تجربه میکنند.
3. اختلال اسکیزوافکتیو
اختلال اسکیزوافکتیو (Schizoaffective Disorder) یکی از انواع بیماریهای روانی و یک بیماری روانی مزمن است که در درجه اول با علائم اسکیزوفرنی مانند توهم یا هذیان و علائم اختلال خلقی مانند شیدایی و افسردگی مشخص میشود. بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال، اغلب در ابتدا بهاشتباه تشخیص اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی میگیرند. اگرچه این اختلال، نادر است اما میتواند از بیماری های روانی خطرناک محسوب شود زیرا علائم آن بسیار شدید است و فرد مبتلا لازم است دائما تحت نظارت باشد.
اختلال اسکیزوافکتیو میتواند منجر به عوارض و مشکلات سوءمصرف الکل و مواد مخدر، درگیری با خانواده، دوستان و اطرافیان، فقر و بیخانمانی، مشکلات بهداشتی قابلتوجه، انزوای اجتماعی، افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی و بیکاری شود. درنتیجه این اختلال میتواند آشفتگی بسیار زیادی را در زندگی فرد ایجاد کند.
4. اسکیزوفرنی
یکی دیگر از انواع اختلالات روانی که اختلالی شناختهشده است اسکیزوفرنی (Schizophrenia) است. اسکیزوفرنی یک بیماری روانی جدی و یکی از خطرناک ترین بیماری های روانی است. این اختلال با مشکلاتی در تفکر واضح، مدیریت هیجانات، تصمیمگیری و ارتباط با دیگران مشخص میشود و اختلالی مزمن است. اگرچه اسکیزوفرنی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما میانگین سنی شروع آن در اواخر نوجوانی تا اوایل دهه 20 برای مردان و اواخر دهه 20 تا اوایل دهه 30 در زنان است.
علائم این اختلال روانی خطرناک به دو دسته علائم مثبت و منفی تقسیم میشود. علائم مثبت معمولا در مراحل اولیه بیماری رخ میدهد. این علائم افراطی هستند و به این دلیل مثبت نامیده میشوند که شامل تجربه روانپریشی یا توهم هستند. علائم منفی، نشانههای طولانیمدت هستند و به این دلیل منفی نامیده میشوند که از دست دادن عملکردهای طبیعی را شامل میشوند. برای مثال، فرد گوشهگیر و بیانرژی میشود، علاقهاش به زندگی از بین میرود و تمرکزش بهشدت کاهش مییابد.
5. سایکوپاتی
ویژگی افراد سایکوپات (Psychopathy) عبارت است از رفتار ضداجتماعی، خودشیفتگی، جذابیت سطحی، تکانشگری، بیعاطفه و بیاحساس بودن، عدم تجربه احساس گناه و عدم همدلی. اگرچه افرادی که این علائم را دارند معمولا تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی میگیرند، اما لازم است بدانید سایکوپاتی یک زیرگروه از اختلال شخصیت ضداجتماعی است.
خطرناک ترین بیماران روانی دنیا در این گروه قرار دارند. احتمال خشونت در افراد سایکوپات بیشتر از افراد دیگر است و برخی از آنها ممکن است تبدیل به قاتلان سریالی شوند. این مسئله میتواند سایکوپاتی را در گروه بیماریهای روانی ترسناک قرار دهد. بااینحال، این بدان معنا نیست که همه این افراد قاتل میشوند. برخی مطالعات نشان میدهند که سایکوپاتهای موفقی وجود دارند که بهاحتمالزیاد در سمتهای رهبری مشغول به کار میشوند و کمتر پشت میلههای زندان میروند.
6. بیاشتهایی عصبی
مطالعات نشان دادهاند که بیاشتهایی عصبی (Anorexia Nervosa)، کشندهترین بیماری روانی و بنابراین یکی از خطرناک ترین بیماری های روانی است. این اختلال، یکی از انواع اختلال خوردن است که با پیگیری بیوقفه لاغری، مشکل در حفظ وزن مناسب بدن و تحریف تصویر بدن مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال، بهطورکلی تعداد کالری و انواع غذایی که روزانه مصرف میکنند را محدود میکنند. همچنین، برخی از آنها بهطور اجباری ورزش میکنند یا از طریق استفراغ و ملینها پرخوری خود را جبران میکنند.
همانطور که مطرح شد این بیماری یکی از انواع بیماریهای روانی خطرناک است. این اختلال میتواند کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی دچار مشکلات جسمی شامل مشکلات قلبی، پوکی استخوان، کمخونی، مشکلات دستگاه گوارش، اختلالات الکترولیت، مشکلات کلیوی و ریزش مو میشوند. آنها همچنین معمولا به افسردگی، اضطراب، انواع اختلالات شخصیتی، اختلال وسواسی- جبری و اختلال سوءمصرف مواد مبتلا هستند. تحقیقات نشان داده است که بسیاری از این افراد بر اثر مشکلات قلبی یا خودکشی، جان خود را از دست میدهند.
7. افسردگی بالینی
بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود، غم و اندوه را تجربه میکنند اما افسردگی بالینی (Clinical Depression) یکی از بیماری های روانی خطرناک است که با خلق افسرده در بیشتر روزها، از دست دادن علاقه به فعالیتها و روابط طبیعی مشخص میشود. این علائم حداقل به مدت دو هفته وجود دارند. همچنین فرد ممکن است دچار بیخوابی یا پرخوابی، عدم تمرکز، خستگی، بیقراری، احساس بیارزشی یا گناه، افکار خودکشی یا اقدام به آن و کاهش یا افزایش وزن شود.
درصورتی که افسردگی بالینی، تحت نظر یک روانشناسی بالینی درمان نشود میتواند به یکی از خطرناک ترین بیماری های روانی تبدیل گردد. (پیشنهاد می شود مقاله روانشناسی بالینی چیست را بخوانید) فردی که به این اختلال مبتلاست بهاحتمالزیاد به رفتارهای پرخطر مانند سوءمصرف مواد مخدر یا الکل روی میآورد. همچنین این بیماری میتواند روابط فرد را دچار مشکل کند، در شغل او اختلال ایجاد کند و حتی منجر به خودکشی فرد شود. در این شرایط، مشاوره آنلاین روانشناسی میتواند برای فرد بسیار کمککننده باشد.
8. اختلالات کنترل تکانه و اعتیاد
افراد مبتلا به اختلالات کنترل تکانه و اعتیاد (Impulse Control Disorders and Addiction) قادر به مقاومت در برابر امیال و تکانههای خود نیستند و ممکن است کارهایی را انجام بدهند که برای خودشان یا دیگران آسیبزننده است. اختلال آتشافروزی، جنون دزدی و اعتیاد به قمار برخی از اختلالات کنترل تکانه هستند که میتوانند بهشدت برای فرد و اطرافیان زیانبار باشند. به همین دلیل این اختلالات جزء خطرناک ترین بیماری های روحی و روانی هستند.
الکل و مواد مخدر از موارد شایع اختلال اعتیاد هستند. اغلب، افرادی که دچار سوءمصرف مواد مخدر یا الکل هستند، آنقدر به مصرف این مواد اعتیاد پیدا میکنند که از مسئولیتها و روابط خود غافل میشوند و این امر میتواند زندگی آنها را از ابعاد مختلف تحت تاثیر قرار دهد؛ بنابراین، اختلالات کنترل تکانه و اعتیاد از خطرناک ترین بیماری های روانی هستند.
9. اختلال هویت تجزیهای
اختلال هویت تجزیهای (Dissociative Identity Disorder) در گذشته اختلال شخصیت چندگانه نامیده میشد. فرد مبتلا به این اختلال یک یا بیشتر از یک هویت جایگزین ایجاد میکند که عملکرد آنها با یا بدون آگاهی شخصیت معمول فرد صورت میگیرد. این اختلال در گروه اختلالات تجزیهای قرار دارد که در این گروه از بیماریهای روانی، اختلال حافظه، هوشیاری یا آگاهی و هویت و ادراک افراد تحت تاثیر قرار میگیرد.
فرد مبتلا به اختلال هویت تجزیهای عمدتا دچار عوارضی مانند مسخ شخصیت، مسخ واقعیت، سردرد و دردهای جسمی، افسردگی، اضطراب، مشکلات جنسی، سوءمصرف مواد، فراموشی، توهم، خودزنی و خودکشی میشود. 70 درصد افراد مبتلا به اختلال هویت تجزیهای اقدام به خودکشی میکنند و این مسئله میتواند این اختلال را در گروه خطرناک ترین بیماری های روانی قرار دهد. در این شرایط، مشاوره آنلاین رایگان میتواند به فرد کمک کند که از اقدامات آسیبزننده به خود منصرف شود.
پیامدهای خطرناک ترین بیماری های روانی جهان
بیماری روانی دلیل اصلی ناتوانی است. بیماری روانی درمان نشده میتواند باعث مشکلات شدید عاطفی، رفتاری و جسمی شود. عوارض برخی از خطرناک ترین بیماری های روانی عبارتاند از:
- ناراحتی و کاهش لذت از زندگی
- درگیریهای خانوادگی
- مشکلات در رابطه
- انزوای اجتماعی
- مشکلات مربوط به مصرف تنباکو، الکل و سایر مواد مخدر
- از دست دادن شغل یا تحصیلات
- مشکلات حقوقی و مالی
- فقر و بیخانمان شدن
- خودآزاری و آسیب رساندن به دیگران، ازجمله خودکشی یا قتل
- تضعیف سیستم ایمنی بدن
- بیماری قلبی و سایر بیماری های جسمی
درنهایت، همانطور که مطرح شد یکی از مولفههای مهم در خطرناک ترین بیماری های روانی، میزان آسیبی است که فرد مبتلا یا اطرافیان او درنتیجه بیماری روانی تجربه میکنند. این اختلالات شامل افسردگی بالینی، اختلال شخصیت مرزی، سایکوپاتی، اعتیاد و اسکیزوفرنی میشوند که میتوانند بهشدت عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار دهند و در برخی موارد میتوانند منجر به خودکشی یا اقدام به قتل شوند.
دیدگاه خود را درج کنید